• Предмет: Қазақ тiлi
  • Автор: vasia13
  • Вопрос задан 1 год назад

озгелик етис мысал тусирт

Ответы

Ответ дал: BojanKrkic
91

Өзгелік етіс

Өзгелік етіс қимылдың, іс-әрекеттің сөйлемдегі іс иесі яғни субъектінің өзі емес, екінші бір басқа субъект, қимылды орындаушы арқылы істелінетінін білдіріп, белгілі жұрнақтар арқылы жасалады.

Өзгелік етістің жасалу жолдары:

1) - ғыз, - гіз, - қыз, - кіз. Мысалы: сал - ғыз, жүр - гіз, айт - қыз, ек - кіз, тағы басқа.

2) - дыр, - дір, - тыр, - тір, - ыр, - ір.

Мысалы: ал - дыр, сен - дір, ас - тыр, кел - тір, жат - ыр, кет - ір, тағы басқа.

3) - т. Мысалы: таны - т, панала - т, тағы басқа.

Ұлы Отан соғысы адамзат тарихында ұмытылмастай із қалдырды. Қазақстан Республикасында қазіргі таңда 130 - дан астам ұлттар мен ұлыстар тату - тәтті өмір сүріп жатыр.

Сөйле - т

Сөйле - т - кіз

Сөйле - т - кіз - дір

Сөйле - т - кіз - дір - т

Жоғарыда келтірілген мысалдардан көргендей, кей

жағдайда бір түбірге өзгелік етістің бірнеше жұрнағы бірінен кейін бірі жалғана береді. Мысалы: сат - қыз - дыр - т, сөйле - т - кіз, тағы басқа.

Демек, өзгелік етісті сөйлемде кимылды, іс-әрекетті іске асырушы екі субъект болады: бірі — сол кимылды орындатушы, екіншісі — қимылды тікелей орындаушы.

Мысалы: Ол баласына өлең айтқызды.

Дене шынықтыру мұғалімі оқушыларды жүгіртті.

Қарындасы ағасына ауыр сөмкелерін көтертті.


Вас заинтересует