Ответы
Адамдық диқаншысы
_______________________
Адамдық диқаншысы қырға шықтым,
Көлі жоқ, көгалы жоқ құрға шықтым.
Тұқымын адамдықтың шаштым, ектім,
Көңілін көгертуге құл халықтың.
Қор болған босқа кетіп еңбек, бейнет,
Құлдарға құлдықтан жоқ артық зейнет.
Оттай бер, жануарым екі аяқты,
Адамдық хайуанға қанша қажет?!
Жаратқан малды Құдай не керекке-
Мінуге, сою, соғу, жүндемекке.
Жорта бер қамыт киіп, қамшыңды жеп,
Бұйрық жоқ ұрасың деп үндемекке.
Таяққа еті үйренген қойшы жайлап,
Көк есек қозғала ма түрткенге айдап?
Есептен алданғандай болғандар көп,
Жасықты асыл ма деп білмей қайрап.
ТАЛДАУ :
Өлең аты- адамдық диқаншысы
Авторы - Ахмет Байтұрсынұлы
Не туралы ?- бұл өлең қара халықты , білім нұрымен нұрландырғысы келген жазушының туындысы.
"Қор болған босқа кетіп еңбек, бейнет,
Құлдарға құлдықтан жоқ артық зейнет"
Бұл өлең жолдарында , өзінің еткен еңбегі , берген ілімі босқа кеткені туралы айтады. Босқа кеткен себебі , надан халық , надан болып қалды. Зиялылардың сөзіне құлақ аспады. Сол бойы білім игермеді , сол себептен босқа кетті еңбегім деп айтады.
"Оттай бер, жануарым екі аяқты,
Адамдық хайуанға қанша қажет?!"
Менің ойымша бұл жолдарды надан халыққа тиістіріп айтады. Себебі оларда білім болмады , талпыныс болмады , ізденіс те болмады. Сол себепті олар жануарлардан артық түспеді. Сол себепті солай айтты деп ойлаймын. (Бұл менің жеке пікірім)
Негізгі идеясы - НАДАН ХАЛЫҚТЫ , БІЛІМГЕ , ІЗДЕНІСКЕ ТАЛПЫНДЫРУ.
( Надан халық дегені , білімсіз адамдар ).