• Предмет: Қазақ тiлi
  • Автор: inkarokas
  • Вопрос задан 1 год назад

Қызыл кітапқа енген қандай жануарлар мен өсімдіктерді білесің? Эссе жазу

Ответы

Ответ дал: elzasimanaliev
3

Объяснение:

Қызылқұм арқары Қазақстанда жоғалып кеткен жануар. Бірақ Өзбекстанда оның саны ішінара қалпына келтірілді. Қазіргі уақытта бұл арқар Нұратау жотасының батыс бөлігінде және Өзбекстан аумағындағы Ақтау тауында, Орталық Қызылқұм облысында сақталған. Қызылқұм арқары – бұл таулы жануар. Қазір олар Қызылқұм және Нұратау тауларының орта және жоғарғы белдеулерінде кездесе береді.

Үстірт арқары

Саны мен таралу аймағы шектелген Үстірт арқары жоғалып кету қаупі бар жануарлар қатарында. Үстірт арқарының Қазақстанда мекен ететін жері толығымен Маңғыстау облысының аумағы. Қазіргі уақытта ол барлық қолайлы мекендейтін жерлерде кездеседі, оның ішінде Үстірттің Батыс шыңында жиі кездеседі. Олар көбіне ағынсыз ойыстардың жарлы бөктерлерінде, тау жоталарында, биік емес қалдық тауларда, шыңдарда, тау мен қырда мекендейді. Қазақстандағы Үстірт арқарының жалпы саны – 5,5-6,5 мың бас.

Тоғай бұғысы

Соңғы тоғай бұғысы өткен ғасырдың 50-ші жылдарының ортасында Қазақстан аумағынан толығымен жойылып кеткен. Олардың мекендейтін жері негізінен тоғайлы ормандар мен шөлді өзен алқабтарының қамыс қопасы. Қазақстан жерінен жойылып кеткен тоғай бұғысы 1981 жылы Іле өзенінің бойына жерсіндірілді. Қазақстанда жалпы саны – 200 бас.

Қызыл қасқыр

Қызыл қасқыр Қазақстан аумағында жойылып кеткен түр. Қызыл кітапқа енген бұл жыртқыш Тянь-Шань мен Алтайдың биік жоталарында тараған. Қызыл қасқыр негізінен таудың жоғарғы белдеуінің жартасты шатқалдарында, субальпі және альпі шалғындықтарда, сырттар, үстірт тәрізді таулы далалы және орманды учаскелерде, әсіресе теңіз деңгейінен 2500-4000 м биіктікте мекендейді. Қасқырдың бұл түрі барлық жерде өте сирек кездеседі. ХХ ғасырдың басында бірнеше рет Тарбағатай мен Жоңғар Алатауында табылған. Бірақ, соңғы 40 жылда республика аумағында осы жануардың бірде-бір кездесуі тіркелмеген.

Қабылан

Бұл түр өте сирек кездесетін жыртқыш. Қабыландар түрлі типтегі шөлдерде мекендейді. Және олар тропиктік және субтропиктік аймақтардағы ормандарда, тау беткейлерінде, жазық далалар мен саваннада, өзен бойындағы тоғайларда тіршілік етеді. Қабылан қазіргі уақытта Қазақстан аумағында жоғалып кету шегіне жетті, мүмкін жоғалып та кетті.

Сабаншы

Сабаншы таралу аймағы бойынша сирек кездесетін түр. Бұл жануардың да таралу аймағы тарылып, саны кемуде. Олар Маңғыстау, Үстірт, Ембі (Жем) өзенінің бойында, Қызылқұмның солтүстік бөлігінде, Қаратау, Қырғыз жотасында, Тянь-Шань, Шу-Іле тауларында, Жоңғар Алатауы, Тарбағатай, Сауыр, Қалбы және Оңтүстік Алтай мен Сарыарканың оңтүстігінде, Қарқаралы таулары мен Баянауыл және Ертіске дейінгі жерлерде таралған. Сабаншылар негізінен жартастарға апаратын аласа таулар мен бұталы алқаптарда, сондай-ақ биік таулы қыраттар мен далаларда мекендейді. Бірақ, Қазақстанда саны аз.

Шағыл мысығы

Қазақстанның жануарлар әлемінде кездесетін саны аз, сирек түр. Шағыл мысығы Қазақстанда Маңғышлақ түбегінде және Үстіртте тараған. Бұл мысық Қарынжарық және Сам құмдарында өмір сүруі мүмкін. Сондай-ақ, барлық Қызылқұмды солтүстіктен Сырдарияға дейінгі аумақты мекендейді. Шағыл мысығының Қазақстандағы таралу аймағы оңтүстіктің құмды шөлін алып жатыр. Олар көбіне құмды шөлдерді, әсіресе қыратты, белесті, негізінен бекітілген құмдарды мекендейді. Қазақстанда нақты саны белгісіз.

Қарақал

Қарақал 1-санатқа жататын сирек кездесетін түр. Оның Қазақстандағы таралу аймағы елдің солтүстігі. Қазіргі уақытта Маңғыстау облысында, Үстіртте, негізінен Батыс, Солтүстік және Оңтүстік аймақта, Бозашы, Маңғышлақ, Түпқараған түбегінде, Қарынжарық, Бостанкұм, Сеңгірқұм, Сам, Матайкум және басқа жерлерде таралған. Қарақал – сексеуіл, жыңғыл, жүзгін және басқа да

Вас заинтересует