ЖАЗЫЛЫМ 4-тапсырма. Елiмiздегі мұнай, газ кенорындарының болашағы туралы ойынды жаз. Ежелгі адам дар мұнайды не ушiн пай даланды? Мұнай ды кімдер tilde n A i ? Мұнай өнім дерi кай сала ларда колда нылады? Өзің кандай Мұнай өнiм дерін пайда ланасың? Елiмiздегi мұнай, газ кенорында рының болашағы кандай болман? КОРОТКО
Ответы
Ертеде адамдар мұнайды отын ретінде, құрылыс жұмыстарына пайдаланған. Мұнай экономикада маңызды орын алады, ол геофизика, химия өнеркәсібінде, мұнай-газ өнеркәсіптерінде кеңінен қолданылады. Қолданылу аясына байланысты мұнайды геофизика ғалымдары зерттейді. Мұнай күнделікті өмірде қолданылады, мысалы :отын ретінде (бензин, керосин), сосын сағызды айтуға болады бірақ оның құрамында таза мұнай емес,мұнайдың полимері,, жасанды уылдырық, тағам бояғыштары, мұнайдың компоненттерінен антибиотиктер жасайды. Еліміздің мұнай орындарының болашағы қазіргі өндіріп жатқан мұнаймен салыстырсақ анағұрлым төмен. Себебі мұнай қоры таусылады, Атырау, Ақтау облыстарымен қатар, Қызылорда жерінде де мұнай өндіретін жер бар.Мұнай қоры азаюуынан олардың жабылуы қаупі бар. Осының салдарынан мұнай бағасы көтеріледі, соның есебінен мұнайды пайдалану да азаяды. Жақсы жақтары мұнайды бақылау арнайы дамыған компьютерлік темір көмекшілер арқылы іске асуы әбден мүмкін. Бұл жерде роботтар,яғни алыстан жұмыс жасайтын компьютерлік модельдер жайлы сөз болады. Оларды алыстан (дистанционно) басқару арқылы, өнеркәсіпте жұмыс жасайтын адам саны төмен болады.