Ответы
Ответ:
«Қызыл кітап» «қорғаған» жан-жануарларды біз қорғай алып отырмыз деп айта аламыз ба?
Сондай-ақ көктемнің хабаршысы бәйшешектер де жойылып бара жатқан өсімдік ретінде «Қызыл кітаптан» орын алған. Осы ерекше қорғауға алынған бәйшешектердің бір шоғы қазіргі таңда көктемнің лебі басталғалы бері Алматы көшелерінде 200 теңгеден сатылуда. Ал оны сатушыларға бар болғаны 5 АЕК көлемінде айыппұл салынады екен. Тіпті бәйшешекті заңсыз сатушы қайталап ұсталса 10 АЕК көлемінде айыппұл белгіленеді екен. Айналып келгенде бар жаза айыппұлмен ғана шектелетін көрінеді. Сатушылар да «Қызыл кітапқа» енген ерекше қорғаудағы өсімдікті болмашы тиын тебен үшін сатуға шығарып отыр. Әдетте гүл сатушылар бәйшешектерді Талғардан сатып алып келетінін айтуда. Бір қызығы олардың бәйшешекті сатып бастағанына он шақты күн өтсе де құқық қорғау органдары тарапынан ешкім ескертпеген, айыппұл да салмаған. Демек «Қызыл кітапқа» енген аң-құс, өсімдіктерге заң түгілі құқық қорғау органдары да қорған бола алып отырған жоқ деуге болады.
Алматы қаласы Медеу аудандық табиғатты қорғау полициясының инспекторы Өмірғали Тоқсанбаев бәйшешек сатудың заңсыз екенін айта келіп, «таяу уақытта табиғатты қорғау полициясы прокуратурамен бірге рейд шараларын жүргізеді, жеке тұлғаларға 5 АЕК көлемінде айыппұл салынады. Қайтара заң бұзған адамға 10 АЕК көлемінде айыппұл қарастырылған. Ал заңды тұлғаларға айыппұл көлемі үлкен», - дейді. Демек бәйшешекті заңсыз сатушыларға қыз келіншектер мерекесі 8-наурызға дейін қауіп төніп тұрған жоқ деуге болады. «Қызыл кітапқа» енген аң-құстарды атқандарға шартты жаза тағайындап, гүлдерді жұлғандарға болмашы айыппұл салып жүре берсек, өзі сиреген, жойылудың аз-ақ алдында тұрған аң-құс, өсімдіктерді таяу арада таппай да қалатын шығармыз.
Сәдібек ТҮГЕЛ, эколог:
- Заңсыз аң аулаушылар «Қызыл кітапқа» енген аң-құсты аулау кезінде олардың арнайы кітапқа енгенін, ерекше қорғауда екенін біле тұра аулайды. Қасақана табиғатқа залал келтіруге тырысады. Бас пайдасын көздейді. Тығылып аулап, жасырып сатып, шетел асырады. Сондықтан олардың қасақана істелген әрекетіне сай, жаза да жеңіл болмауы керек. Бізге ең алдымен жалпы табиғатқа жанашыр болатындай мықты заң керек. Менің ойымша біз «Қызыл кітапқа» енген жан-жануарларға, құстар мен өсімдіктерге жеткілікті дәрежеде қамқор бола алып отырғанымыз жоқ. Броконьерлер оларды қалауынша атып, сатып, жойып, бас пайдасына жаратып жатыр. Олардың жойылып бара жатқаны, ерекше қорғауда екені, «Қызыл кітапқа» енгені оларды ойландырмауда. Өйткені оларға тағайындалатын жаза оларды ойландыратындай дәрежеде емес. Жалпы елімізде табиғатқа жанашырлық өте төмен деңгейде. Табиғаттың қай байлығы болмасын аяусыз тоналып жатыр. Осы жағдайда ең болмаса «Қызыл кітапқа» енгендеріне ерекше қамқорлық жасай білсек дұрыс болар еді. Өйткені осы бетімізбен кете берсек, оларды мүлдем жоғалтып аламыз. Неге халықаралық деңгейдегі қорғалып жатқан аң-құс, өсімдіктер біреулердің жеке мақсаты үшін жойылуы керек?! Сондықтан тез арада табиғатты қорғауға қатысты, жазасы күшейтілген, әсіресе «Қызыл кітапқа» енген аң-құсты жойғаны үшін залалының орнын бірнеше есе көбейтіп қайтаратындай жаза қарастырмасақ «Қызыл кітапты» ғана құшақтап қалуымыз әбден мүмкін.
Объяснение:
♡