Ответы
Объяснение:
Археологиялық артефакт (латынша artefactum - жасанды түрде жасалған) — бұл адам жасаған немесе өңдеген объект. Артефактілерді материалдық көздер деп те атайды. Оларға ғимараттар, еңбек құралдары, тұрмыстық ыдыстар, зергерлік бұйымдар, қару-жарақ, ежелгі оттың көмірі, адамның әсер ету іздері бар сүйектер және басқа да адамдардың іс-әрекеттері дәлелденген. Егер артефактілерде хаттар болса, оларды жазбаша дереккөздер деп атайды. Материалдық көздер (жазбашаға қарағанда) үнсіз. Оларда тарихи оқиғаларға сілтемелер жоқ, көбісі жазба пайда болғанға дейін жасалған. Құмыраның сынықтары немесе пышақтың сабы бұл туралы аз айтады. Оларды контексттен тыс деп санауға болмайды, яғни археолог өткенді дәлелдеуді іздейді, содан кейін зертханада зерттейді, жіктейді, қажет болса қалпына келтіреді және т.б. Археология басқа пәндерден алынған мәліметтер мен әдістерді пайдаланады: гуманитарлық (этнография, антропология,лингвистика) және жаратылыстану (физика, химия, ботаника, география, топырақтану). Мысалы, объектіні құру немесе пайдалану уақытын белгілеу үшін олар оның жатқан қабатын ескереді (топырақтың әр қабаты белгілі бір уақыт кезеңіне сәйкес келеді), стратиграфиялық, салыстырмалы типологиялық, радиокөміртекті, дендрохронологиялық, және басқа әдістер. Археологтың барлық тұжырымдары айқын дәлелдермен сипатталуы керек. Археологтар, әдетте, белгілі бір аймақтар мен тарихи кезеңдерге маманданған. Мысалы, ғалым жыл сайын тас ғасыры адамдарының орындарын зерттесе, Орталық Азиядағы палеолит дәуірінің маманы бола алады. Іздеу әдістері бойынша археологияны түрлерге бөлуге болады.