Ответы
Қазір не көп, қолдан жасалған батыр көп, жасанды тарихты жасаушылар да көп. Ал, менің баяндайын деп отырған арғы атамыз – Қыпшақ Сейітқұл – шынайы өмірде болған адам
Ол туралы кезінде Ыбырай Алтынсарин жазып кеткен еді, қазақ әдебиеті пәнінде да ол кісі туралы мәлімет бар.
Сонымен Қыпшақ Сейітқұл деген кім?
Қыпшақ Сейітқұл деген арғы атамыз елді отырықшы қылу мақсатымен Асан қайғы бабамыз секілді біраз жерді аралаған екен. "Ат арық болса жер семіз" деп атын сипай қамшылап біраз жерді шарлапты. Қас қарайған кез болса керек, бір таудың етегіне түнемекке ат шалдырып, тоқымын төсеніп, ерін жастанып жата кеткен екен. Түннің бір мезгілінде таудан етекке тастар домалап түсе бастайды. Әлгі кісі тастың екеуін алып "ертең көремін" деп қалтасына сала салады. Ертесіне қараса манағы тастар екі түйір алтын болып шығады. Сөйтсе, "көшкен алтын екен" дейді-мыс. Сол алтынын қаражатқа айналдырып, Қабырға өзенінің бойына қазық қағып, елінің басын біріктіріп, елге мал жинап, егін егіп, мал емшегі мен жер емшегін қатар еметіндей еліне үлкен бастама бастап берген екен дейді-мыс.
Қостанай облысының Жанкелдин ауданының Көкалат ауылында Қыпшақ Сейітқұлға қойылған ескерткіш
Бұл бір аңыз ғана, шындығында ешқандай алтынның қатысы жоқ, бәріне ерен еңбектің арқасында жеткені белгілі.
Сонымен, Қыпшақ Сейітқұл туралы Ыбырай Алтынсарин былай дейді: «Қыпшақ Сейітқұл отыз үйлі тобырымен, жұрттың тегіс аттаныс барымтасы бар уақытта, бұл отыз үй кедейді қалайынша етсем байытып, халық қатарына қосамын деп ойға қалды. Сауда етуге мал жоқ, барымтамен мал алсам, бір күндерде жау да бізден қуып алады, ақырында бұрынғылардың айтып кетуінше, жортуыл басы жолда қалса керек. Соның бәрін де шамалап қарап, ақыр бір қиялға түсіп, Сейітқұл әуелі мекен еткендей бір орын іздеді. Көп жерлерді кезіп жүріп, ақырында Торғай төсіндегі Қабырға деген өзен-судың бойына тоқтады. Мына жақта Үргеніш, Қоқаннан, мына жақта қалмақтан шетірек және жаманшылық болса, қалың Қыпшақ деген руға жақынырақ екен деп, сол жерді ұнатып қайтқан соң, қысты өткізіп, жаздың жылы уақытында кедейлерді жалаңаш-жалпы көшіріп, Қабырға бойына алып келді. Сейітқұлдың бір ағасы бар еді, жол жүріп, ұрлық, барымтаны әдет еткен; інісінің қанша айтқан ақылына болмай, үш-төрт үймен жалғыз-ақ сол көшпей, ескі орны Түркістан жағында қалды.
Қабырғаның бойына келген соң, Сейітқұл қолына кетпен алып, отыз үйлі кедейіне де кетпен беріп, жер тегістеп, егін егуге кірісті. Түркістан жағында көрген үлгісімен судан арық қазып шығарып, егінге су жіберді. Егіні піскен соң орып, жыйып алып, артығын төңірегіндегі көшпелі елге сатып, мал етті. Жаңа мекен еткен жеріне орныққан соң, Сейітқұл егінді жылдан-жылға күшейтіп, арық басына шығыр салып, суды шығырмен айдап, астықтың (ол күнде бидай, тары, арпа егеді) артығын төңіректегі елге малға айырбас етумен, бұлардың малдары көбейіп, бай болды. Мұны көріп әрбір көшпелі елдегі жарлы-жақыбайлар да келіп, Сейітқұлға қосылып келіп, бес-алты жылда Сейітқұл елі деген төрт жүз үйге таянды дейді.