Question

14-тапсырма. Мәтіндегі қою қаріппен жазылған сөйлемдерді көшіріп жазып, фонетикалық, морфологиялық талдау жаса.
1. Киіз үйдің есігі көтерілді де салем беріп, қара сақалды үлкен кісі үйге кіріп кел ді. Бұл - Тосканбай деген өздерінің бір туысқаны еді. Бағанағы төбе басындағылар «Тосқанбай Копа бойына жұмыс іздей нетіпті» дегенді де айтқан. Тосқанбайды көріп, қуанған жігіт бар іздегенін осы туысқаны алып келгендей болды. - Тосекеңбісіз? Төрге шығыңыз. - Жоқ асығыспын,- деді от басына бір тізерлеп отыра берген Тосқанбай - Әлгі Нұрқасым: «Барып келіңізші!» - деп мазалап болмаған соң. Копа жакка барып едім. Копаны бастыра шойынжол жасап келеді екен. Соны біліп қайттым. «Сен де жұмыс іздеп жүр» дегенді естіп, «айта кетейін», деп едім. Мен қазір барып де маламын да таңсәріден көшемін. Үлкен балам екеуімізге де жұмыс беретін болды - Сапарыңыз оң болсын! Мен де көшемін,- деді үй иесі. - Бірге болсын! - деп Тосенең шығып кетті.Лашығын өзен бойына қалдырып, жол құрылысының бастығы тіккен шатырға жүгіріп келген жігіт көп кідірмей-ақ, шатырдан қуана шықты. Әуелі ол шатырға кірерде: «Осылар қазақша сөзімді түсінбес» деп жүрексініп еді, олай болмады. Кіріп барған жігітке - Амансың ба? - деп қазақша сейлеп еді, мұртты, сары кісі Столяров орнынан тұра келіп қолын өзі берді. - Амансыз ба? - деді не айтарын білмей қалған Әліш те - Жұмыс сұрай келдің бе? - Иа. - Ендеше, мен қағаз жазып берейін, ана Тарасов деген кісіге бар, ол саған жұмыс береді. Ендігі сенің бастығың сол болады. - Kynl Осыдан кейін ол жұмысқа кірісті. ІІІ. - Сергей, біз тасты, ағашты үйіп жатырмыз, ал пойыз қашан келеді? - Асықпа, Әліш, — деді Сергей, пойыз әлі-ақ келеді. Екеуіміз сол пойызбен саяхат құрамыз. Әнеугі күні өзіңнің айтқан әңгімең есіңде ме? «Алматыға осы жерден ені күн жүрдік», - деп едің ғой, енді сол Алматыға екі сағатта баратын боламыз. Әліштің ойына болашақ өмірі келіп, өзін пойыздың үстінде кетіп бара жатқандай сезінді. Жол бітіп, пойыз келерде Әліш Үмбеталовты жол мастері Тарасов шақырып алды да - Сен пойыз өткенше көпірдің астына жатасың, - деді. - Менің де пойызды көргім келеді. Дмитрий Степанович, - деді ол. - Сен пойызды көрмек түгіл, мәңгі сонымен бірге боласың, алғашқы пойыз еткенше осында қаласың,- деді Тарасов Сейтіп, бірінші рет пойыз өтетін көпірдің астында Әліш жалғыз қалды. Әдетте бұл кезде жұмыстағы ең озат адам пойыз алғаш өткенде көпірдің астында қалу құрметіне ие болады екен. Ол кез келген адамға ұсыныла бермесе керек. ІѴ. Әліш әлі де жүрексініп келеді. Пойыз ішінде де ол қобалжумен болды. Кеңес күндізгі он бірде басталды. Алдымен жол бастығы баяндама жасады, сонан соң Әлішке сөз берді. Біраз қысылыңқырап қалған Әліш аздан соң сөйлеп кетті. Ол өзінің жұмысына байланысты жағдайларды, іс әдісін бір жарым сағат айтты. Біраз сұраулар болды. Оған жауап беріп, Әліш орнына келіп отырды Мәжіліс аяқталар кезде жол бастығы Андреев орнынан тұрды да: - Кеңестің аяғы мейрамға айналатын болды, жолдастар, деді. Біздің жол- дасымыз Әліш Үмбеталов үкімет наградына ие болды. Мына «Правда» газетінде указ басылыпты, соны тыңдалық <<Жиырма бес жылғы теміржолға үздіксіз сіңірген енбегін еске ала отырып,пойыздарды тоқтаусыз жүргізуде зор жетістікке ие болған Әліш Үмбеталов Ленин орденімен марапатталсын»,- депті указда.​

Answer 1

Ответ:

Туф кою жазылган сойлемдер кажет. Мен мунда білмеймін гой қайсы қоюмен жазылганын