Question

1-тапсырма. Мәтінді мукият мынданыз, мәтінде не туралы айтылганын 3 сөйлемммен жазыныз. Ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты жазыңыз. Тындалым мәтiнi. «Көшпелілік кешпелі халықтардың тарихи калыптаскан әлеуметтік-экономикалык даму жүйесі, шаруашылык-мәдени типі. Еуразия даласын мекендеген көшпелі халықтардың негізгі ендiрiстiк кұралына айналған мал шаруашылығы тамак өнiмдерiн берiп кана коймай, айырбас ушiн де пайдаланылды. > ұғымы көшпелілер үшiн касиетті, өз жерінің тұтастығының кепілі және көршілес жаткан мекендерге де кол сұғуға болмайтындығын мойындау болды. Кешпелiлер уакыт пен кенiстiктi игеруі, танып түсiнуi нәтижесінде кешіп-қонып, табиғаттын колайлы белдеулерінде орналаса отырып, мәдениет пен климат ерекшеліктерін ұтымды колдана білген. Мысалы, Казакстанда ерте заманнан бері маусымдык жайылымдар пайдаланылған. Жауын-шашыны молырак Арканын теріскейіндегі орманды-далалы алкапты, оңтүстік- шығыстағы таулы өңірді жұрт ең алдымен жайлау, ал шығыс және ортаңғы аймакты кыстау ретінде пайдаланып келген. Көктеу мен күзеу мал кыстайтын жерлерге тікелей жалғасып жаткан. Калыптаскан дәстүр бойынша маусымдык жайылымдардын рулар арасында беліске түскенімен, мал кыстайтын жерлерден баскасын елдiн бәрі бірдей пайдаланған. Қатал даланын табиғатын танып түсіну, оның ішкі зандылыктарын терең білу, болжай білу мұның бәрі көшпелілер мәдениетінің маңызды жақтарын көрсетеді. «Құрғак даланы, - дейді ылшын тарихшысы, социолог А. Дж. Тойнби (1889-1975), - тек бақташы ғана меңгере алады, бірак сол далада тіршілік етіп, табыстарға жету үшін ол өзінің шеберлігін тынбай жетілдіре беруге мiндеттi, ол ерекше адамгершілік касиеттерді және парасаттылык калыптастырады.» Малшылыкегіншіліктенкөрікүрделілеу, өйткенідикантабиғатөнімдерін тiкелей тутынса, көшпелілерде мал табиғи өсiмдiктердi өндейтiн механизмтәрізді. 1-сейлем: 2-сөйлем: 3-сөйлем: 2 факт 2 көзкарас​

Answer 1

Ответ:

1-сөйлем: Көшпелілік кешпелі халықтар көшпелілік өсімдіктерді ұтымды колдануды дауыстап жатқан.

Факт: Мәтінде айтылғанға байланысты, кешпелілер иеленген жерде маусымдық жайылымдарды пайдаланғандығы айтылды.

2-сөйлем: Кешпелілер маусымдық жайылымдарды табу, оларды қабылдау және пайдалану мүмкіндігіне ие болып табылады.

Факт: Мәтінде айтылғанға байланысты, кешпелілер маусымдық жайылымдарды табу, оларды қабылдау және пайдалану үшін маусымдықтағы мекендердегі колдануды оңайластырып отырып, климаттық жағдаймен ауыратылғанын айтылды.

3-сөйлем: Кешпелілер кез-келген табиғатты белдеулерде орналасқан және мәдениет пен климат ерекшеліктерін ақпараттар бере алады.

Факт: Мәтінде айтылғанға байланысты, кешпелілер табиғатты белдеулерде орналасып, климат және мәдениет ерекшеліктері туралы білім беру үшін азаматтарды айырымды араластыруға мүмкіндік беруді мекендегенімен айтылды.