Ответы
Ответ:
Объяснение:
Кесте:
Матіндегі басты бес тірек сезді жазыныз.
1. Матіндегі басты акпарат: Денсаулық дегеніміз - адам жаны мен танын амандығы. Аурыт ем іздегенше, аурмайтын жол іздеген жен. Денсаульықтың бірден бір кепілі - дұрыс тамақтану. Осы орайда улытық тағамдардың маңызы зор. Қазақ халқы ет пен сутке аса назар аударған. Ет онімдері дамдылығымен және құрамындагы ақуздарымен күнді. Асылған және купрылған ет - қазақтардың супікті асы. Суттен жасалатын қаймақ, ірімшік, сары май, шубат, қымыз, курт секілді тағамдар дастанында ұздықсыз пайдаланылады. Себебі сут онімдерінің құрамында дерумендер жеткілікті. Аурудын алдын алу, диеталық тағам ретінде, жалпы емдік мақсатта кенінен қолданылады. "Улттык сусындардан ең пайдалысы - қымыз, айран. Қымыз дәрумендеге ерекше бай, оны басқа сусындармен салыстыруға келмейді. Жалпы, жылкынын қымызы мен етіне жететін ешкандай татам жоқ. Қазақта тамақтың сіні туралы: "Қойдын еті - ертенгі күн батқанша, сиырдын еті - тан сарғай атқанша, жылкынын еті - тесек салып жатқанша" деп сездерге айтамыз. Осыдан-ак, жылкы еті үш есе жылдам сінетінін ангаруға болады. Ол тылымы делелдентен. Тағамтану мақсатында муны бар жауапкершілікті мойныма ала отырып, айта аламын," - дейді Қазақ тағамтану академиясының президенті, медицина ғылымдарының докторы Терегелді Шарманов. Жылкынын сутінен зірленетін қымыздың емдік қаспеті ертеден белгілі. Ол дертке шипа, денеге қуш береді. Себебі оның құрамында «С» дерумені мол. Медицинада туберкулезді және тұрлы созылмалы ауруларды емдеуде колданылады. Сонымен қатар, қымызды беу қуруына және жетелге қарсы ішуде де ұсыныс жасайды. Қымыз кан кұрамындагы гемоглобинді кетеріп, иммунитетті арттырады. Жүйке ауруларында да қымыз бірден-бір ем, ейткені оның құрамында В2, В12 дерумендері де бар. Сут онімдерінің ерекше бір тұры - уыз. Уыз - жана телдеген малдың көю суті. Ол қазақ халқының аса дамды жане ерекше ұлттық тағамы. Әрбір адам ез денсаультының мықты болу жолдарын карастыру керек. Дені сау адамның коніл-күйі кетерінкі больш, енбекке еркашан құлшына кіріседі. Халқымыз "дені саудың - жаны сау" деп орынды айтқан. Ал денсаулық кепілі - спорт. Спорт