1 тәжiрибе 1. Бөлме өсімдігін (пеларгонияны, бегонияны) карангы жерге, мысалы шкафқа салып койындар. ЖУМЫС БАРЫСЫ 2. Екі-үш тәуліктен соң бір жапырыкты киып алындар да бiрiншi оны кайнган сура 2-3 минутка салып койындар, содан сон оны ыстык спиртке салындар. 3. Жапырықтың түсі қайтеді? Here? 4. Жапырыкта суға жуындар, шыны тос- таганга салып, әлсіз йод ерітіндісін құйындар. 5. Жапырықтың түсі қайтеді? Демек, карангы жерге койылған есiмдiктiң жапырағындагы крахмал 6. Қорытынды жасандар. 2 мәжiрибе 1. Осы өсімдіктің жапырақтарының біреуіне екi жағынан калын кагаз жолағын бекiтiндер. 2. Өсiмдiктi кун жарыгына койындар. Өсiмдiк карангыда Өсімдік жарықта Жапырык қайнаган суда Жапырық спиртте жапырық ерітіндісінде йод VIN 4 сурет сод ост
Ответы
Відповідь: 1) парақтың жолақтары жоқ бөлігі көгілдір түске боялып, жолақтар асты боялмаған күйде қалды. Күнде фотосинтез жүріп, қант түзіліп, артық мөлшері крахмалға айналды және өсімдікке йодтың әлсіз ерітіндісін тамызу арқылы өсімдікте крахмал бар екенін білуге болады.
2) Тәжірибе арқылы жарықта жапырақтарда крахмал түзілетінін тексеруге болады.
Қараңғы жерге отырғызыңыз
Жабық өсімдікті (пеларгония, бегония) қараңғы жерде, мысалы, шкафта орналастырыңыз.
Екі-үш күннен кейін бір жапырақты кесіп алып, оны 2 - 3 минут қайнаған суға, содан кейін ыстық спиртке салыңыз. Жапырақ жасыл түсін жоғалтады: хлоропласттардың құрамындағы хлорофилл спиртте ериді.
Жапырақты сумен жуып, шыны шыныаяққа салып, йодтың әлсіз ерітіндісімен толтырыңыз. Бұл жағдайда жапырақ іс жүзінде түсін өзгертпейді, бірақ йодтан ішінара сарыға айналады.
Демек, қараңғы жерде орналастырылған өсімдіктің жапырақтарында крахмал түзілмеді.
Қорытынды: өсімдіктегі органикалық заттар тек жарықта ғана түзіледі. Тәжірибені жалғастырайық. Бір өсімдіктің жапырақтарының біріне біз екі жағынан қалың қағаз жолағын бекітеміз. Өсімдікті күн сәулесіне шығарайық. Бір күнде біз тәжірибелік жапырақты кесеміз. Оны 2 - 3 минут қайнаған суға, содан кейін ыстық спиртке саламыз. Жапырақты сумен жуыңыз, содан кейін оны шыны шыныаяқтағы йодтың әлсіз ерітіндісімен толтырыңыз.
Бұл жағдайда парақтың көп бөлігі көк түске боялады. Жапырақтың жарық түспеген аймағы йодтан сәл сарғайып кетеді.
Қорытынды: крахмал жапырақта тек жарықта пайда болады.
Пояснення: