Question

Написать краткое содержание в 4-5 предложений

. Мәтінді оқы. Қола дәуіріндегі түрлі мал, егін, қолөнер салаларының дамуы нәтижесінде қоғамда азық-түлік, зат көбейді. Осыған байланысты адамдар заттарын қажет затына айырбастай бастады. Саудаласқан кезде зат айырбастайтын адамдардың арасында делдалдар жүрді. Делдал - екіжақты мәмілеге келтіріп, сауданы реттеуші адам. Алғашқы уақытта бір еңбек өнімі екінші еңбек өніміне тікелей айырбасталды. Одан әрі өндіріс пен айырбастың дамуы нәтижесінде тауарлар арасынан бір тауарға басымдық берілді. Басқа тауарлар осы тауарға айырбасталды. Ол тауар әртүрлі тай- палар мен халықтар арасында ақша ретінде ішкері және сыртқары жерде сауда- саттықты реттеу үшін қолданылды. Ондай заттар ақшаның орнына жүрді. Мысалы, кейбір халықтарда (гректер, римдіктер, славяндар, моңғолдар, т.б.) ақшаның орнына Сауда мен кемек: екіжақты келісімді сауда мал жүрді. Ертедегі Русьте, Скандинавияда аң терісі, Қытайда шай, Абиссинияда тұз ақшаның орнына қолданылды. Қазақстан жерінде ішкі сауда-саттық үшін саулық қой пайдаланылды. Тауар өндірісі мен тауар айырбасының тарихи дамуы нәтижесінде ақша пайда бол- ды. Саудада екіжақты мәміле жасалатын тауар түрі «ақша» деп аталды. Кейін тауар айырбасының, халықтар арасындағы қарым-қатынастың өзгеруі нәтижесінде ақшаның орнына түрлі металдар қолданыла бастады. Алғаш рет Ақ ғұндар біздің заманымыздың І ғасырында бір беті пехвели, екінші бетіне эфталит (түркі-руни) жазуы бар теңгелер жасап, жаңаша сауда айналымына кіргізген. Қазақ елі (қазақ халқын құраған негізгі тайпалар) - баба түркілер Ұлы Жібек жолының бойын- да орналасқандықтан, ақша жасауды өте ерте қолға алған. Осылайша, VI-VIII ғасырларда билеуші рулардың таңбасы қашалған, ру рәмізі бейнелеген теңгелер құйылған. Қазақстан аумағында өмір сүрген тайпалардың қола теңгелері VI-VIII ғасырдың І жартысына дейінгі аралықта қолданылған. Мұндай теңгелерді Суяб, Тараз қалаларында арнайы шеберхана- ларда құйған.​

Answer 1

Мәтінді оқы. Қола дәуіріндегі түрлі мал, егін, қолөнер салаларының дамуы нәтижесінде қоғамда азық-түлік, зат көбейді.Сауда мен кемек: екіжақты келісімді сауда мал жүрді.Ертедегі Русьте, Скандинавияда аң терісі, Қытайда шай, Абиссинияда тұз ақшаның орнына қолданылды.Осылайша, VI-VIII ғасырларда билеуші рулардың таңбасы қашалған, ру рәмізі бейнелеген теңгелер құйылған.