Ответы
Ответ:
Ежелден қазақ халқы үшін ақ дастарханнан әрі дәмнен үлкен нәрсе болмаған. «Ас адамның арқауы» деп есептеген қазақтың ұлттық дастарханында бұрыннан қолданылған тағамдардың негізгі түрлерін еттен, сүттен, қымыздан, сарымайдан, құрттан және мал өнімдерінен әзірлеген. Сондай-ақ осы тамақ түрлерінің емдік қасиеттері де жетерлік. Назарларыңызға әдебиетші, энциклопедист-баспагер Наурызбай Ерсарыұлы Ақбайдың «Дәстүрлі атаулар» анықтамалық жинағын негізге ала отырып, ұлттық тағам түрлері мен әзірлеу тәсілін ұсынамыз.
Балық тағамдары тамақ ретінде ет орнына жүреді. Бірақ ол еттен жеңіл әрі тез піседі. Және дәрумендерге бай әрі сіңімді келеді. Ет сияқты балықтан сорпа да әзірлеп те, қуырып та түрлі тағам дайындалады. Бір ерекше айта кететін жайт, қайнап жатқанда ары-бері аударыстырудың қажеті жоқ. Ол шамамен қырық-елу минутта дайын болады. Егер көп қайнаса, іріп әрі ұсақталып кетеді. Балықты бұқтырып пісіреді. Бұл тағамды ұнға аунатып, май құйып, тұз сеуіп, бұрыш салып қуырумен қоса асып жеуге де болады. Осы орайда бір атап өтерлігі, қызыл мен кета балықтардың уылдырығы ең таңдаулы тағамдардың бірі болып есептеледі.
Балық адам организміне әрі денсаулыққа пайдалы ас екені рас. Мұнда адам өмірі үшін керекті маңызды белок, май, дәрумен, минералды заттар өте көп. Оны қуыру болмаса асу үшін ең әуелі сырт қабығынан (қабыршағынан) қанат-құйрығының тікенектері мен асқа жарамсыз ішкі құрылыс мүшелерінен тазартады.
Көпке дейін сақталатын балықтың басын жеке ажыратады. Себебі «балық басынан шіриді. Қытымыр аязға қатқан оның қабыршағын аршу үшін әуелі салқын суға салып, жібітіп алады. Егер де сыртқы қабыршағын жылдам аршу керек болса, бірнеше минут жылы суға салған дұрыс. Балықтарды қуырған уақытта түбін маймен майлаған табаға қаз-қатар жатқызады әрі өз майына шыжғырады. Алдымен, балықты ұнға кейін жұмыртқаға аунатып алған жөн. Ол шамамен он-он бес минут аралығында дайын болады. Ал көлемі кішігірім балықтар шамамен бес-жеті минутта қуырылады. Жалпы мал шаруашылығымен айналысатын халықтың салтында балықтарды отқа көміп әрі істікке шаншып дайындаған. Сонымен қоса, балықты көптеген тағам түрлерін дайындауға да қолданады Мәселен, самса, тұшпара және т.б.
Ұннан пісірілген ұлттық тағамдардың біріне бауырсақ жатады. Қазақтың ұлттық тағамдарының бірі яғни бауырсақтың көлемі үш-төрт бұрышты, сопақша, домалақ пішінде пісіріліп, көлемі мен сапасына қарай ши бауырсақ, тұш бауырсақ, бармақ бауырсақ, жалпақ бауырсақ, жол бауырсақ, бұрама бауырсақ және тағы басқаша деп аталады.