Question

помогите пожалйуста туынды создерге мысладар!!!

Answer 1

Өнерлі (өнер -зат есім +лі жұрнақ = туынды сын есім), Биле (Би-зат есім + Ле жұрнақ = Туынды етістік), Түбірге жалғанған бөлшек қосымша деп аталады. Мысалы, жақсы+лық, ғылым+ды, адам+дық, дәптер+ге, тау+лар, өзен+де, тілек+тес, табыс+ты, парасат+ты+лық, адам+гершілік, ана+сы+мен. т.б. Қосымша жалғанған сөз қосымшалы сөз деп аталады.Қосымшаның екі түрі бар: 1) жұрнақ; 2) жалғау. ҚосЖұрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертіп, жаңа сөз тудырады және өзі жалғанған сөздің рең мәнін түрлендіреді. Жұрнақ екіге бөлінеді: 1) сөз тудырушы жұрнақтар; 2) сөз түрлендіруші жұрнақтар.Сөз тудырушы жұрнақ өзі жалғанған сөздің мағынасын өзгертіп, жаңа сөзтудырады. Мысалы, ақыл + ды + лық, көр + еген + ді + лік, әдіс + кер + лік,талғам + паз + дық, сүз + еген, шаш + ыра + ңқы, би + ші, қобыз + шы, құм +айт, шөл + ейт, т.б.Сөз түрлендіруші жұрнақ өзі жалғанған сөздің рең мәнін ғана түрлендіреді,негізгі мағынасын өзгертпейді, жаңа сөз тудырмайды. Мысалы, жапырақ +ша, көл + шік, қора + шық, апа + тай, ата + й, сар + ғыш, қыз + ғылтым, ағ(а) +еке, т.б. Сөз тұлғасына қарай екіге бөлінеді: 1) негізгі сөз; 2) туынды сөз.
Негізгі сөз – ары қарай бөлшектеуге келмейтін түбір тұлғадағы сөз.Мысалы, жұлдыз, жең, оқы, сегіз, шапшаң, бүгжең, құрау т.б.
Туынды сөз – жұрнақ жалғану арқылы жасалған сөз. Мысалы, жұлдыз+шы, жеңіл+дік, оқы+мысты, бой+шаң, бүгжең+де, құрау+ла, еңбек+тен, сабыр+лы, дін+дар, арба+кеш, кітап+хана+шы т. б.
Туынды сөз әр түрлі сөз табына сөз тудырушы жұрнақ жалғану арқылы жасалады.