1. Қазақстан жер бедерінің ерекшеліктері туралы кандай топонимдердi білесіндер? 2. Алтай тауының атауын не себепті әр жерде әртүрлі айтады? 3. Шелдер Қазақстан аумагынын 44%-ын алып жатыр. Әдебиеттерде кен байтак жазық далалар» деген угым таралган, оны калай түсіндіруге болады? 4. Казакстан картасына талдау жасай отырып, Жетiкара (жеті кара) және Жiтiкара (жіті карау) кандай топонимге жататынын аныктандар. Айты- луы бiрдей нысандардын неге әртүрлі топонимге жататынын түсіндіріңдер.
Ответы
Ответ:
1. Қазақстан жер бедерінің ерекшеліктері туралы кандай топонимдерді білесіңдер?
- Қазақстанда жер бедерінің ерекшеліктерін айтатын көптеген топонимдер бар. Оның ішінде "Казакстан" (қазақ тілінде), "Казахстан" (официальды атау) сипатталарын жасаған топонимдер болады.
2. Алтай тауының атауын не себепті әр жерде әртүрлі айтады?
- "Алтай тауы" - бұл туристік және географиялық атау, ол өздерінен аталған аймақты анықтайды. Себептері: көлдіктер, маңызды жерлер, тарихи мәдениеттер және жер бедерліктері. Сондықтан, көптеген жерлерде Алтай тауы атауы пайда болады.
3. Шелдер Қазақстан аумагының 44%-ын алып жатыр. Әдебиеттерде кен байтак жазық далалар» деген угым таралған, оны калай түсіндіруге болады?
- "Кен байтак жазық далалар" деген уғым оқшау қауіптілігі мен жансақ балалардың жетікті айналуын анықтайтын ерекшеліктерін сипаттау үшін қолданылады. Шелдер буында аума арқылы осы көптеген жазық далалардың дамуына үлес ұсынатады.
4. Қазақстан картасына талдау жасай отырып, "Жетікара" (жеті кара) және "Жітікара" (жіті карау) кандай топонимге жататынын анықтаңдар.
- "Жетікара" (жеті кара) казақ тілінде "жеті" - "жеткізгіш" немесе "егістік" сипаттамасын білдіреді және оны жаныбырлық ауруда құрайтын жерге арналған.
- "Жітікара" (жіті карау) казақ тілінде "жіті" - "ауруды" немесе "көмек" сипаттамасын білдіреді және оны көмек көрсету жеріне арналған.
Сондықтан, "Жетікара" жер бедеріні жарататын топоним болуы мүмкін, жітікарау - көмек көрсету жерінің атын айтады.